De cultuurhistorische waarde

Een wandeling over het Oud Kerkhof van Horst is een visuele reis terug in de tijd van het Rijke Roomsche Leven. De praalgraven en tombes aan het hoofdpad vormen de restanten van een standenmaatschappij, waarin de notabelen een groot aanzien hadden of wilden hebben. Op de graven van de aanzienlijken van de parochie kan men regelmatig het belangrijke beroep lezen dat men tijdens het leven uitoefende. De namen op de grafmonumenten tonen de onderlinge verbanden tussen de vooraanstaande families: men huwde in eigen kring en ontmoette elkaar dus ook bij begrafenis­sen.

Bij het betreden van het Oud Kerkhof springt de witte kapel met het rode dak in het oog die is opgericht ter nagedachtenis van de oorlogsslachtoffers. De Christus die het kruisbeeld siert, kan met recht een lijdende Jezus worden genoemd. Op twee plaquettes lezen we de namen van de oorlogsslachtoffers uit onze gemeente, waarvan een groot aantal op het kerkhof is begraven. Op 4 mei worden elk jaar bij de kapel de oorlogsdoden herdacht met twee minuten stilte. Ter afslui­ting van deze drukbezochte en indrukwekkende herdenking wordt de taptoe geblazen.

De aandachtige bezoeker zal de grote verscheidenheid aan christelijke symboliek niet ontgaan: uitingen die veelal de hoop uitdrukken op een eeuwig leven. De teksten op de graven zijn liefdes­betuigingen aan de overledenen en getuigen van een geloof in een weerzien in het hiernamaals. Zelfs de bomen op het kerkhof lijken een rol te spelen in de alom aanwezige symboliek: we zien een Judasboom, een Christusdoorn en een doodsbeenderenboom.

In het algemeen wordt door de vrijwilligers veel aandacht besteed aan het groene uiterlijk van de begraafplaats. Speciale vermelding verdienen de mooie rododendrons en de prachtige leilinden. De buurman zorgt aan de westzijde voor de strakst geschoren heg in onze gemeente. Voor de ongedoopte kinderen richtten de vrijwilligers een eenvoudig monumentje op. Op de muur aan de oostzijde van het kerkhof vindt men een plaquette die onverbloemd duidelijk maakt dat het Oud Kerkhof een katholiek kerkhof was. Ook in de liefde en zorg van de vrijwilligers voor de begraaf­plaats schuilt een cultuurhistorische betekenis: het respect voor de begrafeniscultuur van onze voorouders.

Een bezoek aan een kerkhof roept bij bezoekers mogelijk vragen op over de persoonlijke levens­geschiedenissen van de overledenen en kan zo aanleiding worden tot een eigen nadenken over leven en dood. Het is daarom tenslotte geen toeval dat het kerkhof enkele bezinningshoekjes kent.